سامانه مودیان یک سامانه آنلاین برای سازمان امور مالیاتی است که برای ارسال آنلاین و سریع صورتحسابهای مالی افراد حقیقی و حقوقی ساخته شده است. در آن به مشمولان نظام مالیاتی کارپوشه ای اختصاص داده شده تا تبادل اطلاعات مربوط به مالیات مودیان بین سازمان مالیات و مودی انجام شود. با این حال، مانند هر سیستم دیگری، جرایم سامانه مودیان و پایانه‌های فروشگاهی شامل مواردی خواهد شد که در ادامه آن‌ها را بررسی خواهیم کرد.
بررسی جرایم سامانه مودیان و پایانه‌های فروشگاهی
سازمان امور مالیاتی کشور به منظور اجرای مقررات و قانون جدید سامانه مودیان، جرایمی را برای افراد خاطی در نظر گرفته است که بسته به نوع تخلف، مشمول جریمه خواهند شد. اگر صاحب کسب‌وکار یا حسابدار هستید، در ادامه این مقاله از سایت موسسه آموزش همکاران سیستم با ما همراه باشید تا این جرایم را با هم بررسی کنیم.
سازمان مالیاتی به منظور اجرای مقررات مصوب در این قانون، جرایم زیر را برای متخلفینی که از انجام تکالیف مربوط به قانون پایانه فروشگاهی و سامانه مودیان خودداری می‌کنند، در نظر گرفته است:
- سو استفاده از اطلاعات کاربران
- عدم ثبت نام و عضویت در سامانه مودیان
- عدم معرفی حساب‌های بانکی تجاری
- عدم اعلام گزارشات فروش واحد اقتصادی در سامانه
- عدم تحویل صورتحساب چاپی فروش
- عدم صدور صورتحساب الکترونیکی
- عدم اعلام گزارشات فروش
- عدم اعلام تعطیلی یا گزارشات واحد اقتصادی
سو استفاده از اطلاعات کاربران
یکی از شایع‌ترین جرایم در سامانه مودیان، سو استفاده از اطلاعات کاربران است. برخی افراد با ارسال ایمیل‌های جعلی یا ارسال پیام‌های متنی فیشینگ، سعی دارند اطلاعات کاربران را به دست آورند و از آن‌ها در تقلب‌های بانکی استفاده کنند. برای پیشگیری از این جرم، حتما باید از وب‌سایت رسمی سامانه مودیان برای ورود به حساب خود استفاده کرد و اطلاعات حساب کاربری خود را به هیچ کس ندهید.
عدم ثبت نام و عضویت در سامانه مودیان مالیاتی
یکی از جرایم مالیاتی سامانه مودیان، مربوط به عدم ثبت نام در سامانه مودیان مالیاتی است که افراد مشمول جریمه خواهند شد. جریمه عدم ثبت نام در سامانه مودیان یا عدم استفاده از پایانه های فروشگاهی، عدم استفاده از حافظه مالیاتی، شناسه یکتای مالیاتی، استفاده از حافظه مالیاتی دیگر مؤدیان یا اجازه استفاده از حافظه مالیاتی شما توسط دیگران، مشمول 10% نسبت به مبلغِ فروش است.
اما شاید مهم‌تر از 10% جریمه نسبت به مبلغ فروش، محرومیت از تمام مشوق‌های قانونی، از جمله نرخ صفر مالیاتی برای واحدهای دارای مجوز مربوطه و در آخر عدم بهره‌مندی از معافیت مالیات بر درآمد مشاغل موضوع ماده 101 قانون مالیات‌های مستقیم است.
مؤدیان باید بند الف ماده 36 قانون مالیات بر ارزش افزوده را نیز در نظر داشته باشند. به واسطه‌ی عدم ثبت نام در سامانه مودیان، عدم ارسال اظهارنامه ارزش افزوده مشمول دو برابر مالیات و ارزش افزوده پرداختی به انضمام جریمه 10% است.
همچنین در صورتی که مودی هر یک از تخلفات زیر را انجام دهد، مشمول جرایم بیان شده است:
- عدم استفاده از پایانه فروشگاهی
- عدم استفاده از حافظه مالیاتی
- استفاده از حافظه مالیاتی متعلق به سایر مودیان و یا واگذاری حافظه مالیاتی خود به دیگران
عدم معرفی حساب‌های بانکی تجاری
طبق فصل پنجم ماده 22 قانون سامانه مودیان و پایانه‌های فروشگاهی، عدم معرفی حساب‌های بانکی تجاری مشمول 10% جریمه نسبت به عملکرد و فروش انجام‌شده حساب بانکی خواهد شد. در زمانی که شما حساب بانکی را کتمان کنید و سازمان امور مالیاتی با توجه به بانکی اطلاعاتی، طی ابلاغیه‌ای از شما دعوت کند و خواستار شفافیت حساب مذکور گردد، در صورت ابهام قابل‌توجه، مراتب کتمان درآمد را برای شما لحاظ خواهد کرد.
همچنین، افراد خاطی از اعمال معافیت‌های مالیاتی، نرخ صفر و مشوق‌های موضوع قانون مالیات‌های مستقیم در همان سال مالی محروم خواهند شد.
عدم اعلام گزارشات فروش واحد اقتصادی در سامانه
خودداری از ثبت و یا اعلام گزارشات فروش واحد اقتصادی در سامانه، مشمول پرداخت جریمه‌ای معادل 1% مبلغ فروش گزارش نشده و یا 1 میلیون تومان خواهد شد.
عدم ارائه صورتحساب چاپی فروش
طبق بخشنامه سامانه مودیان و قوانین مربوط به جرایم مالیاتی سامانه مودیان، عدم ارائه صورت حساب فروش به صورت چاپی به خریدار یا مخدوش کردن صورت حساب معادل 2% مبلغ صورت حساب مشمول جریمه بند تطبق ماده 22 قانون پایانه های فروشگاهی خواهد شد.
با توجه به قانون تجارت که پایه و اساس قانون مالیات است، فعالان اقتصادی الزام به اسناد و مدارک کاغذی و دفاتر قانونی دارند. پیش از بررسی یا ارائه صورتحسابهای خود می‌توانید نسبت به بررسی سوابق مالی و پرونده مالیاتی من در سامانه my.tax.gov.ir اقدام کنید.
عدم ارسال صورتحساب به صورت الکترونیکی
واحدهای اقتصادی که بعد از قیمت‌گذاری کالاها، از صدور صورتحساب الکترونیکی خودداری کنند، مشمول جریمه‌ای معادل 10% مبلغ مجموع فروش انجام‌شده یا ۲ میلیون تومان وجه خواهند شد.
عدم اعلام تعطیلی یا گزارشات فروش واحد اقتصادی
در صورت تعطیلی موقت یا دائم یا انحلال واحد تجاری، چنانچه مؤدی تعطیلی واحد اقتصادی را در سامانه مودیان گزارش نکند، طبق بند ث ماده 22 قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان مؤدی مشمول 1% جریمه مبلغ فروش گزارش‌نشده می‌شود.
مشابه این قانون جرایم مالیاتی سامانه مودیان در این مورد، برای سامانه ارزش افزوده نیز صدق می‌کند. سازمان امور مالیاتی برای ارسال اظهارنامه مالیاتی مهلتی را در نظر گرفته و اگر مودیان مالیاتی در تاریخ مقرر نسبت به جمع‌آوری و ارسال اطلاعات خود نکنند، مشمول جریمه خواهند شد. مودیان حتی در صورت نداشتن فعالیت مالی باید نسبت به ارسال اظهارنامه ارزش افزوده خود اقدام کنند.
بخشودگی جرایم سامانه مودیان
طبق تبصره 2 ماده 22 قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان، فصل پنجم ذکر شده است: سازمان امور مالیاتی اجازه ندارد بیشتر از 50% جریمه‌های موضوع ماده 22 را منوط به ماده 191 مورد بخشودگی واقع کند. متن ماده 191 قانون مالیات‌های مستقیم عبارت است از: تمام یا قسمتی از جرایم مقرر در این قانون بنا به درخواست مؤدی با توجه به دلایل ابرازی مبنی بر خارج از اختیار بودن عدم انجام تکالیف مقرر و با درنظرگرفتن سوابق مالیاتی و خوش‌حسابی مؤدی به تشخیص و موافقت سازمان امور مالیاتی کشور، قابل‌بخشوده‌شدن است.
با توجه به اهمیت قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان طبق آخرین بخشنامه بخشودگی جرائم (لینک مرتبط) به شماره د/200/313 به تاریخ 1402/01/07 جناب آقای داوود منظور قید کرده است. مؤدیانی که بر اساس فراخوان‌های انجام شده نسبت به صدور صورت حساب‌های الکترونیکی اقدام ننمایند، مشمول تفویض اختیار در خصوص بخشودگی جرایم مالیاتی نخواهند شد.
مشوق های استفاده از سامانه مودیان
طبق ماده 17 (فصل چهارم، تشویق‌ها و تسهیلات) سازمان امور مالیاتی موظف است تا 5 سال اول بعد از استقرار سامانه مودیان، سالیانه 24 میلیون تومان (به‌ازای هر فصل 6 میلیون تومان) به‌عنوان اعتبار مالیاتی ارزش افزوده و در صورت عدم مشمولیت ارزش افزوده به‌عنوان پیش‌پرداخت مالیات عملکرد همان سال مؤدیان در نظر بگیرد.
از طرفی طبق ماده 18 همین قانون برای مصرف‌کنندگان نهایی نیز در صورت استفاده از پایانه های فروشگاهی، از هر ده صورت حساب صادرشده توسط پایانه های فروشگاهی، یک مورد را به قید قرعه انتخاب کند و دوبرابر مالیات بر ارزش افزوده‌ی پرداخت‌شده را به حساب خریدار عودت نماید.
قوانین مربوط به بخشودگی جرایم مالیاتی سامانه مودیان
طبق قوانین بخشودگی جرایم مالیاتی سامانه مودیان، در تبصره 1 و 2 ماده 22 قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان داریم:
- تبصره 1: مبلغ جریمه‌های ثابت مندرج در این قانون، هر سال متناسب با نرخ تورم سالانه براساس آخرین اعلام بانک مرکزی توسط سازمان امور مالیاتی کشور اعلام خواهد شد.
- تبصره 2: سازمان امور مالیاتی کشور نمی‌تواند بیش از 50 درصد جریمه‌های موضوع این ماده را مطابق با ماده 191 قانون مالیات‌های مستقیم موردبخشودگی قرار دهد.
در صورت اعمال جریمه‌های موضوع بندهای «الف» و «ث» این ماده، جریمه موضوع ماده 169 قانون مالیات‌های مستقیم اعمال نخواهد شد. همچنین، در صورت اعمال جریمه‌های مذکور در بند «ب»، جریمه‌های ذکرشده در بندهای «الف» و «ت» اعمال نمی‌شوند.
جمع بندی
سامانه مودیان مالیاتی و قانون پایانه فروشگاهی با هدف شفاف سازی و افزایش دقت محاسبه مالیات کسب و کارها به وجود آمده است. به این ترتیب شما به عنوان مودی با ثبت اطلاعات در سامانه مودیان، نیاز به اجرای برخی تکالیف مالیاتی از جمله ارسال صورت معاملات فصلی و یا ارائه دفاتر و اسناد و مدارک برای مالیات بر ارزش افزوده نخواهید داشت. همچنین می‌توانید از تسهیلات نقدی سازمان مالیاتی نیز بهره‌مند شوید.
برای پیشگیری از هرگونه سوء استفاده و جرائم ممکن، بهتر است همیشه از روش‌های پرداخت الکترونیکی مورد اعتماد استفاده کنید و از دقت خود در انجام تراکنش‌های پولی اطمینان حاصل کنید. همچنین، باید از انتخاب پسورد‌های قوی و با پیچیدگی بالا و همچنین از روش‌های احراز هویت دوفازی و استفاده از کدهای OTP نیز استفاده کرد تا در مقابل هرگونه تقلب و نفوذ به حساب کاربری خود محافظت شوید.
در کل، بهتر است به صورت دائمی از سایت رسمی و منابع معتبر برای آگاهی از جرائم و بزه‌های مربوط به سامانه مودیان و پایانه‌های فروشگاهی استفاده کنید و همیشه به مراقبت و دقت در در انجام تراکنش‌های پولی خود ادامه دهید. برای جلوگیری از عدم اجرای قانون جدید سامانه مودیان، توصیه می‌کنیم جزئیات این قوانین را در سایت رسمی سازمان امور مالیاتی کشور مطالعه کنید.