مهارت حل مسئله
مهارت حل‌مسئله به معنای استفاده از منطق و همچنین قدرت تخیل است، تا بتوان به خوبی موقعیت پیش آمده را درک کرده و به یک راه‌حل هوشمندانه برسیم. در حقیقت افراد خبره در مبحث حل‌مسئله، مشکلات احتمالی آینده را پیش‌بینی کرده و برای جلوگیری از بروز و کاهش اثرات آن‌ها اقدام می‌کنند.
حل‌مسئله مهارتی است که در هر صنعت و موقعیت شغلی می‌تواند کاربرد داشته باشد. با وجود اینکه تمامی افراد در محل کار خود کم و بیش به این مهارت نیاز داشته و از آن استفاده می‌کنند، اما همه‌ی آن‌ها در رابطه با این مهارت حرفه‌ای نیستند.
ضرورت یادگیری توانایی حل‌مسئله تقریبا برابر با تحصیلات تکمیلی است. برای ورود به بازارکار بایستی مهارت‌های حل‌مسئله خود را توسعه داده تا توجه استخدام‌کنندگان تیزبین را جلب کنید.
چرا مهارت‌های حل‌مسئله مهم هستند؟
مشکل، موضوعی است که درک، انجام و یا مقابله با آن دشوار است. مشکل می‌تواند در قالب یک کار، یک وضعیت یا حتی یک فرد باشد. حل مسئله شامل روش‌ها و مهارت‌هایی جهت یافتن بهترین راه‌حل برای مشکلات می‌باشد. مهارت حل مسئله در زندگی روزمره ما نیز کاربرد دارد.
مهارت توانایی حل‌مسئله بسیار مهم است؛ زیرا در زندگی همه ما موضوعاتی برای تصمیم‌گیری و سؤالاتی در انتظار پاسخ وجود دارند. افراد شگفت‌انگیزی مانند النور روزولت، استیو جابز، مهاتما گاندی و مارتین لوتر کینگ جونیور، همگی توانایی بالایی در مهارت حل‌مسئله داشته‌اند.
مراحل حل‌مسئله:
شما می‌توانید از روش‌های مختلفی برای حل مسئله استفاده کنید، تفاوتی ندارد که چه مسیری را انتخاب می‌کنید اما به هر حال بایستی کار را از طریق چهار مرحله مجزا انجام دهید.
درک هر مرحله از فرآیند به شما کمک می‌کند، مهارت حل‌مسئله خود را بهبود بخشیده و بتوانید در مراحل مختلف از زندگی شغلی خود، به صورت هوشمندانه از آن بهره ببرید.
-
تعریف مسئله
مسئله‌ای را که با آن سر و کار دارید مشخص کرده و آن را بشناسید. تصویری از مشکل پیش آمده را از نزدیک و به صورت دقیق و با جزئیات تصور کنید تا به اشتباه موجود در مشکل پی ببرید.
رفتار کارمندان، خط‌مشی‌های محل کار و مراحل انجام کار را تحلیل کنید. در این مرحله تمرکز خود را بر روی مسئله حفظ کرده و در برابر تعریف مشکل جهت حل مسئله مقاومت کنید.
به عنوان مثال، “ما باید روش‌های آموزشی را بهبود بخشیم” بیشتر از صحبت کردن در مورد مشکل باید در مورد راه‌حل‌ها صحبت کرد.
-
طوفان فکری
طوفان فکری یکی از مهم‌ترین مراحل حل‌مسئله است، که به تعادل دقیق خلاقیت و تفکر منطقی نیاز دارد. تمام گزینه‌های ممکن را با یکدیگر مقایسه کنید. پول، زمان، کارکنان و منابع لازم برای هر رویکرد و همچنین بازده‌ای را که می‌توان از راهکارهای مختلف انتظار داشته داشت، تجزیه و تحلیل کنید.
در طوفان فکری تعداد بیشماری از راه‌حل‌های جدید به سرعت ایجاد می‌گردد. در طوفان فکری گروهی، به همه اجازه دهید ایده‌های خود را بیان کنند. از همه ورودی‌ها استقبال کرده و از انتقاد خودداری کنید. سپس، راه‌حل‌ها را در گروه‌هایی با موضوع مشترک، سازماندهی کنید.
-
انتخاب بهترین استراتژی
قدرت تصمیم‌گیری بالا در این مرحله ضروری است. پس از بررسی دقیق تمامی گزینه‌ها، بهترین استراتژی را برای مشکل خود انتخاب کرده و روی آن تمرکز کنید.
کارمندانی که نسبت به استراتژی خود برای حل مسئله شک و تردید دارند، افراد مناسبی جهت حل‌مسئله نیستند زیرا در مهم‌ترین بخش حل مسئله که انتخاب استراتژی مناسب می‌باشد، گیر افتاده‌اند.
-
پیاده‌سازی استراتژی
پیاده سازی نقطه اوج فرآیند حل‌مسئله است. در این مرحله شما باید یک برنامه عملی تهیه کنید، آن را با پرسنل مرتبط به مسئله به اشتراک گذاشته و رویکرد انتخابی خود را اجرا کنید.
راه‌هایی برای بهبود مهارت حل‌مسئله
در حالی‌که به نظر می‌رسد برخی از افراد به تازگی وارد مسیر یادگیری مهارت‌های حل‌مسئله شده‌اند، راه‌هایی وجود دارد که هرکسی می‌تواند از آن‌ها برای بهبود مهارت‌های خود استفاده کند.
موضوع خوشحال‌کننده‌ای است که می‌توانید توانایی‌های خود را در این زمینه به میزان قابل توجهی ارتقا دهید و خبر خوب این است که، اکثر این فعالیت‌ها بسیار سرگرم‌کننده هستند!
قبل از رسیدن به فعالیت‌های سرگرم‌کننده، ابتدا باید درک خود را از مهارت‌های حل‌مسئله که تکنیک پرکاربردی است و به طور مداوم به شما کمک می‌کنند، اصلاح کنیم:
- دلایل مشکلات را درک کنید.
- بر بحران‌های کوتاه مدت غلبه کنید.
- راه‌حل‌هایی برای حل مشکلات بلند مدت ایجاد کنید.
- مشکلات را به فرصت تبدیل کنید.
شما می‌توانید با رشد دانش خود در صنعت، مشکلات مربوط به نقش خود را بهتر حل کنید. اما تعدادی مهارت جهانی برای حل مسئله وجود دارد که در این راه به شما کمک خواهد کرد که به شرح زیر می‌باشند:
۱. تعریف مسئله
درک عمیق یک مسئله از طریق تحقیق، منجر به راه حل‌های بهتری خواهد شد. تحقیقات می‌تواند شامل مصاحبه، خواندن کتاب و مقاله، تجزیه و تحلیل داده‌های مالی، جستجوی درون سازمان و در نهایت سازماندهی یافته‌های شما باشد.
۲. تحلیل مسئله
با استفاده از فرآیندهای فکری منظم راه‌حل‌های ممکن و موجود را ارزیابی کنید. علاوه بر ذکر هزینه‌ها و مزایای آن‌ها، ممکن است استدلال قیاسی، نظریه بازی و قوانین منطق را نیز برای آن‌ها اعمال کنید.
۳. مدیریت ریسک
مدیریت ریسک راهی جهت پیش‌بینی خطرات احتمالی و تلاش برای جلوگیری از کمبود راه‌حل‌های کلیدی است.
تیم شما می‌تواند خطرات احتمالی را به صورت یک لیست تهیه کرده و احتمال وقوع هر یک از آن‌ها را ارزیابی کند. تاریخی را که ممکن است هریک از این خطرات احتمالی اتفاق بیفتد را پیش بینی کرده و راه‌هایی را برای کاهش آن‌ها در نظر بگیرد.
۴. تصمیم‌گیری
توانایی تصمیم‌گیری در مورد راه‌حل و پیشبرد آن یکی دیگر از مهارت‌های مورد نیاز جهت حل‌مسئله است. پس از مدت زمان مناسب، تجزیه و تحلیل راه‌حل‌های ممکن و بازخوردهای اعضای تیم، فرد تعیین شده جهت اخذ تصمیم نهایی، بایستی یک راه‌حل را انتخاب و پیاده سازی کند.
۵. مدیریت احساسات
استفاده از هوش هیجانی به بهبود توانایی اعضای تیم کمک خواهد کرد. این امر مستلزم آن است که احساسات را در خود و دیگران شناسایی کرده و مدیریت کنید، سپس آن را به کارهای مفیدی منتقل کنید.
گردآورنده: آیدا شافعی