مالیات بر درآمد مشاغل چیست و چگونه محاسبه می شود؟

مالیات یکی از مهم‌ترین سیاست‌های اقتصادی هر کشور است که در قبال خدمات و امکاناتی که در اختیار مردم قرار می‌گیرد، دریافت خواهد شد و همه اشخاص حقیقی و صاحبان مشاغل می‌بایست بخشی از درآمد خود را در اختیار دولت قرار دهند. مالیات بر درآمد مشاغل یکی از مالیات‌های مستقیم محسوب می شود که در این مقاله از سایت موسسه آموزش همکاران سیستم قصد داریم تا شما را با این مفهوم آشنا کنیم که مالیات بر درآمد مشاغل چیست و چگونه محاسبه می‌شود. در ادامه با ما همراه باشید.

مالیات بر درآمد مشاغل چیست؟

به مالیات بر درآمد مشاغل به اختصار مالیات مشاغل هم گفته می‌شود، یکی از اصلی‌ترین زیر شاخه‌های قوانین مالیاتی است که کسب وکارها و مشاغل مختلف ملزم به پرداخت آن هستند تا از آن، برای آبادانی کشور استفاد‌ه شود. مالیات بر درآمد مشاغل از گروه مالیات مستقیم به شمار می‌رود که شامل هرگونه کسب و کار و هر درآمدی خواهد شد.

این نوع مالیات از طریق خود اظهاری تشخیص داده شده و سازمان امور مالیاتی بر اساس آن مالیات مشاغل را دریافت می‌کند. طبق تعریف فصل چهارم از باب سوم و ماده 93 قانون مالیات‌های مستقیم، درآمدی که شخص حقیقی از طریق اشتغال به ‌مشاغل یا به عناوین دیگر غیر از موارد مذکور در سایر فصل‌های این ‌قانون در ایران تحصیل کند، پس از کسر معافیت‌ های مقرر در این قانون ‌مشمول مالیات بر درآمد مشاغل است.

صاحبان مشاغل چه کسانی هستند؟

به تمامی افراد شاغل، صاحبان مشاغل گفته می شود که جزو کاسبان، اصناف و صنعتگران به شمار می‌ روند. این افراد به‌ صورت حقیقی فعالیت می‌ کنند و می‌ توانند درآمدی را کسب نمایند.

هر شخص حقیقی که ‌در حال حاضر شغل و یا کسب و کاری دارد، موظف به پرداخت مالیات به دولت است. با این تعریف طیف وسیعی از کسب‌ و کارها مشمول پرداخت مالیات مشاغل می شوند.

برای این‌ که مشخص شود که یک شخص یا کسب و کار، مشمول قانون مالیات بر درآمد مشاغل قرار می‌گیرد یا خیر، لازم است برخی از گزارش‌ های مالی در قالب اظهارنامه به سازمان مالیاتی کشور ارائه شود. صاحبان مشاغلی که باید مطابق با قانون، مالیات مشاغل را پرداخت کنند، به 3 دسته کلی تقسیم بندی می‌شوند.

گروه اول

این گروه از صاحبان مشاغل بر اساس نوع فعالیت مشخص می شوند که عبارتند از:

• کارخانه دارها و واحدهای تولیدی
• واردکنندگان و صادرکنندگان
• صاحبین فروشگاه‌های زنجیره‌ای
• بیمارستان‌ها، درمانگاه‌ها و کلینیک‌های تخصصی
• اشخاص دارای مشاغل صرافی
• موسسات حمل و نقل موتوری، زمینی، دریایی و هوایی
•  سایر صاحبین مشاغل که فروش کالا یا فروش توام کالا و ارائه خدمت براساس اظهارنامه مالیاتی عملکرد که دو سال قبل اظهارنامه تسلیمی خردادماه هر سال مبنای تعیین گروه بندی سال بعد از تسلیم اظهار نامه عملکرد می‌باشد.

تکالیف مالیاتی صاحبان مشاغل چیست؟

تکالیف قانونی صاحبان کسب و کار در سه گروه ذکر شد‌ه، باهم متفاوت است. صاحبان مشاغل گروه اول، مکلف به نگهداری دفاتر روزنامه و کل یا سایر دفاتر حسب مورد دستی یا ماشینی به صورت مکانیزه و الکترونیکی متکی به اسناد و مدارک هستند.

صاحبان مشاغل گروه دوم باید برای هر سال مالیاتی اسناد و مدارک مربوط به معاملات خود مثل اسناد درآمدی فروش کالا یا ارائه خدمات و سایر درآمدها و اسناد خرید کالا، خدمات و دارایی و سایر اسناد هزینه‌های انجام شده را به تفکیک و ترتیب تاریخ وقوع هر یک از رویدادهای مالی نگهداری و صورت درآمد و هزینه خود را به صورت ماهانه به شرح فرم ابلاغی بر اساس آن تنظیم نمایند.

گروه سوم نیز باید برای هر سال مالیاتی اسناد و مدارک مربوط به معاملات خود که شامل اسناد درآمدی فروش کالا یا ارائه خدمات و سایر درآمدها و اسناد خرید کالا و خدمات و سایر اسناد هزینه‌های انجام شد‌ه را نگهداری و خلاصه درآمد و هزینه سالانه خود را به شرح فرم ابلاغی تنظیم نمایند.

 

اظهارنامه مالیات بر درآمد مشاغل به چه صورتی است؟

اظهارنامه مالیات بر درآمد مشاغل، نوعی کارنامه مالی محسوب می شود که اشخاص حقیقی و صاحبان مشاغل مشمول این مالیات، باید هر سال برای محاسبه نرخ و میزان مالیات خود، این اظهارنامه را فراهم نمایند و سپس به سازمان امور مالیاتی کشور ارائه دهند. تهیه و تکمیل اظهارنامه باید توسط تیم خبره صورت گیرد زیرا این موارد فنی بوده و شامل نکات و رعایت اصول و قواعدی می باشند که موظف به رعایت آن هستند.

کلیه اشخاص حقیقی تا پایان خردادماه سال بعد مهلت دارند تا نسبت به ارسال اظهارنامه و سایر مستندات مورد‌نیاز به سازمان امور مالیاتی اقدام کنند. در صورت عدم ارسال اظهارنامه مالیاتی مشاغل در موعد مقرری که توسط سازمان امور‌مالیاتی اعلام می‌شود، موظف به پرداخت جریمه دیرکرد اظهارنامه می باشند. کارشناسان امور مالیاتی تمامی مدارک ارسالی توسط صاحبان مشاغل را بررسی می‌کنند تا از صحت مدارک ارائه‌ شد‌ه، اطمینان کافی را به دست آورند.

در صورتی‌ که عدم تخلف از قوانین مالیاتی توسط کارشناسان مربوطه تایید شود، میزان مالیات اعلام‌ شد‌ه توسط صاحبان مشاغل پذیرفته شد‌ه و مبنای مالیات آن‌ها در نظر گرفته‌خواهدشد.

 

 

معافیت‌های مالیاتی صاحبان مشاغل چقدر است؟

نکته‌ای که وجود دارد این است که اشخاص حقیقی هر سالانه می‎‌توانند از میزانی معافیت مالیاتی برخوردار شوند، اما به این شرط که اظهارنامه مالیاتی خود را در موعد مقرر به سازمان مالیاتی ارائه کنند. این میزان هر ساله در بودجه تعیین می‌شود و عدد آن هر سال متفاوت خواهد بود.

همچنین شرط برخورداری از این تخفیف تسویه بدهی مالیاتی سال قبل و تسلیم اظهارنامه مالیاتی مربوطه در مهلت اعلام شد‌ه از سوی سازمان امور مالیاتی است. این نکته را توجه داشته باشید که که برخی از گروه‌ها و صاحبین مشاغل به‌ طور کلی از پرداخت مالیات بر درآمد مشاغل، معاف هستند. از جمله این کسب‌ و کارها می‌توان به برخی از مشاغل مرتبط با صنایع دستی اشاره کرد.

ماده قانونی معافیت های مالیاتی صاحبان مشاغل دو تبصره مهم دارد. تبصره یک این ماده بیان می‌کند که معافیت مالیاتی مشاغل در مشارکت‌ های مدنی در نهایت به دو نفر اعطا می‌شود. مثلا چنانچه چهار نفر با هم دارای مغازه باشند، دو نفر از آنها مشمول معافیت هستند. این تبصره همچنین بیان می‌کند که معافیت مالیاتی مشاغل به زوجین، صرفا به زوج تعلق خواهد گرفت.

جمع‌ بندی

مالیات بر درآمد مشاغل به‌ معنای این است که هرگونه درآمدی که افراد به دست آورند، مشمول مالیات خواهد بود و گروه‌‌های مختلف شغلی بسته‌ به میزان درآمد خود باید این مالیات را پرداخت کنند. برخی از صاحبان مشاغل با در نظر گرفتن‌ برخی از شرایط، از پرداخت مالیات مشاغل معاف می‌شوند و یا برخی از بخشودگی‌‌های مالیاتی شامل حال آنان خواهدشد.

نحوه محاسبه مالیات بر درآمد مشاغل نیازمند اطلاع از بخشنامه‌ های مالیاتی است که آگاهی از آنها برای هر حسابدار ضروری است. به همین دلیل اولین و مهم‌ترین مهارت برای یک حسابدار، آموزش مالیات به صورت حرفه‌ ای است که به این منظور می توانید در دوره های حسابداری موسسه آموزش همکاران سیستم شرکت کنید.

 

گردآورنده: مبینا حیدری