کاربرد تکنولوژی رایانش ابری در آموزش الکترونیکی

آموزش الکترونیکی

امروزه آموزش الکترونیکی یکی از اصلی‌ترین کانال‌های یادگیری برای فراگیران علم و دانش به حساب می‌آید. آموزش الکترونیکی فرصتی است تا فراگیران به کمک آن، بتوانند بر آگاهی خود بیافزایند و از مزیت‌های آن برای به دست آوردن بیشترین بهره‌وری، استفاده کنند. با توجه به پیشرفت سریع تکنولوژی و به تبع آن، نیاز به آموختن مهارت‌ها و توانایی‌های بیشتر، فراگیران به دنبال یک روش پایدار جهت آموزش هستند که آموزش الکترونیکی با توجه به ویژگی‌هایی که دارد، به خوبی این نیاز آنها را برآورده می‌سازد.

آموزش الکترونیکی که پایه و اساس آن بر بستر اینترنت است، این فرصت را برای فراگیران به وجود آورده است تا در هر زمان و هر مکان، به محتوای آموزشی مطلوب خود دست پیدا کنند و بتوانند از کم‌ترین زمان‌ برای آموزش خود استفاده نمایند. لازم به ذکر است که آموزش الکترونیکی جایگزینی برای آموزش حضوری به شمار نمی‌آید، بلکه به طور قابل توجهی، بهره‌وری را افزایش می‌دهد و به روز رسانی مداوم آن، سبب شده است که این آموزش‌ها همواره کاربردی باشند.

 

 

رایانش ابری و آموزش الکترونیکی

با توجه به نیاز روزافزون به آموزش الکترونیکی، لازم است که سیستم‌های آموزش الکترونیکی با تکنولوژی مناسب و به روز دنیا، بهبود یابند. چگونگی استفاده از تکنولوژی مناسب و کارآمد، جهت بهبود سیستم‌های آموزش الکترونیکی، یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های مربوط به این حوزه است. تکنولوژی رایانش ابری و وب2، مهم‌ترین تکنولوژی‌هایی هستند که توانستند در پیاده‌سازی و اجرا و توسعه سیستم‌های آموزش الکترونیکی، تغییرات زیادی به وجود بیاورند. تکنولوژی وب2 توانسته است با امکان انتشار، تبادل و اشتراک‌گذاری داده‌ها از سوی کاربران و همچنین یافتن منابع مختلف و اشتراک‌گذاری، تعامل و همکاری فراگیران در محیط آموزش الکترونیکی را به ارمغان بیاورد. این تکنولوژی با وجود مزایای زیادی که دارد، چالش‌هایی نیز به همراه دارد که در زیر به آنها اشاره می‌شود:

• زیرساخت این سامانه‌ها محدود است و قابلیت مقیاس‌پذیری ندارد.
• بهره‌وری از منابع این تکنولوژی، چالش بعدی می‌باشد و در طول شبانه‌روز، میزان استفاده از ظرفیت یکسانی نداشته و در طول روز بیشتر از شب از منابع استفاده می‌گردد.
• هزینه نگهداری و نصب و پشتیبانی فنی از بسته‌های نرم‌افزاری مربوطه نیز، قابل تامل است.

 

 

به جرات می‌توان گفت که رایانش ابری، راهکاری مناسب برای مقابله با چالش‌های فوق الذکر است. سامانه‌های یادگیری الکترونیکی مبتنی بر تکنولوژی رایانش ابری، منابع را به طور موثر و با قابلیت مقیاس‌پذیری پویا ارائه می‌دهند. در رایانش ابری، فراگیران نقش اصلی را بر عهده دارند که به توسعه آموزش الکترونیکی بر بستر رایانش ابری نیز بسیار موثر است. استفاده از تکنولوژی رایانش ابری در سامانه‌های آموزش الکترونیکی، استراتژی یادگیری ترکیبی، بهتر ساختن محتوای تعاملی و همکاری مجازی در محیط آموزشی را به همراه دارد.

 

مزیت‌های استفاده از تکنولوژی رایانش ابری در آموزش الکترونیکی

 

1. در هر زمان و مکان، با هر دستگاهی، ازجمله تلفن همراه، لپ‌تاپ و رایانه رومیزی از طریق وب قابل دسترسی می‌باشد.
2. هزینه‌های نصب و نگهداری و مدیریت نرم‌افزار بر عهده ارائه دهنده خدمت می‌باشد و از سمت کاربر نیاز به نصب نرم‌افزار نیست.
3. قابلیت پرداخت اشتراک بر حسب استفاده؛ یعنی به میزان استفاده از منابع، هزینه پرداخت می‌شود.
4. دارای مقیاس‌پذیری بالا می‌باشد.
5. قابلیت ذخیره اطلاعات فراگیران بر روی فضای رایانش ابری
6. فراهم کردن فضایی جهت ایجاد و نگهداری از اطلاعات با قابلیت حجم قابل افزایش
7. دارای امنیت بالا در مقابل افرادی که قصد سوءاستفاده از سامانه را دارند.
8. قابلیت مجازی‌ سازی رایانش ابری، امکان جابجایی سریع سرویس دهنده‌های ابری را فراهم ساخته است.
9. ساده سازی دسترسی به داده‌ها، زیرا فقط یک مکان جهت پایش مورد نیاز است.
10. روش‌های امنیتی و سیاست‌ها به سادگی قابل بررسی و آزمایش هستند، زیرا برای هر کاربر تنها یک مسیر ورودی در نظر گرفته می‌شود.
11. دردسترس بودن، زمان پاسخ‌دهی کم و مقیاس پذیری از دیگر ویژگی‌هایی است که رایانش ابری را برای آموزش جذاب می‌کند.

 

 

محدودیت‌های تکنولوژی رایانش ابری در آموزش الکترونیکی

۱. محرمانه بودن و امنیت اطلاعات:

با توجه به اینکه برخی داده‌ها در آموزش حساسیت بالایی دارند، برای نگه‌داری از آن‌ها نیاز به سیستم امنیتی متفاوتی است که بتواند از داده‌ها در محیط توزیع شده محافظت کند. به باور برخی از محققان به علت ناشناخته بودن سرورهای ابری برای مهاجمان و قابلیت جایگزینی آسان آن‌ها و همچنین ذخیره‌سازی داده‌ها روی این سرورها، امنیت به شکل متمرکز و کارا برقرار می شود.

 

۲. حبس شدن در ارائه کننده‌ها:

با توجه به قالب‌های گوناگون ذخیره سازی داده‌ها، سرویس‌ها و ماشین‌های مجازی در رایانش ابری، امکان انتقال موارد مذکور میان ابرها وجود ندارد. این امر زمانی امکان‌پذیر خواهد بود که استانداردی برای آن تعریف شود و همۀ ارائه‌کنندگان رایانش ابری از آن پیروی کنند.

 

 

۳. عملکرد و قابلیت اعتماد:

سرویس‌های رایانش ابری، به ویژه سرویس‌های تعاملی نیاز به پهنای باند بالا دارند تا کاربران از میزان یادگیری مناسبی بهره‌مند گردند. فقدان پهنای باند بالا، تهدیدی برای استفاده از رایانش ابری در آموزش است. از طرفی، این افزایش پهنای باند، مستلزم صرف هزینه‌های اضافی است.

 همچنین گاهی سرعت پایین پیاده سازی و پیمایش باعث تاثیرگذاری در برخی برنامه‌های کاربردی می‌گردد. که تقاضا برای آن‌ها منوط به مدت زمان مشخصی است. در برخی فعالیت‌های مهم آموزشی، مانند برگزاری کلاس‌های درس و تحویل تکالیف نیز وقفه افتادن باعث کاهش قابلیت اعتماد می‌شود؛ زیرا دانشجویان و اساتید انتظار دارند در این فعالیت‌های مهم، سیستم با وقفه روبه رو نشود.

 

 

خدمات و قابلیت‌های سامانه‌های آموزش الکترونیکی مبتنی بر تکنولوژی رایانش ابری

1. دارا بودن منبعی به منظور نگهداری اطلاعات آموزشی
2. ارائه ابزارهایی جهت ارزیابی فراگیران مانند: بررسی تکالیف آموزشی و برگزاری آزمون
3. قابلیت مدیریت فعالیت‌های آموزشی مانند ارائه‌ها، تکالیف و پروژه‌های آموزشی
4. ارائه ابزارهایی جهت انجام آزمایش‌های علمی و شبیه‌سازی آن‌ها
5. قابلیت فراهم نمودن ایجاد تعاملات جمعی مانند برگزاری جلسات صوتی و تصویری، ارسال پیامک، ارسال ایمیل و انجام نظرسنجی

 

منابع:

wiki.occc.ir

فصلنامه علمی-ترویجی، سیاست‌نامه علم و فناوری

 

گردآورنده: آیدا شافعی